پەرەگراف
حاكم شێخ لەتیف دادوەری ناسراوی كوردستان دوای 30 ساڵ خزمەتكردن لە دادگاكان، ئەمڕۆ دەستیلەكار كێشایەوەو ڕایگەیاند، دەسەڵاتی دادوەریی بووەتە پاشكۆی حیزبو سەربەخۆ نییە.
هەرچەندە بەپێی یاسا دەبێت دەسەڵاتی دادوەریی سەربەخۆ بێت، نەكەوێتە ژێر كاریگەریی دەسەڵاتی یاسادانان(پەرلەمان)و جێبەجێكردن(حكومەت)، بەڵام وەك حاكم شێخ لەتیف دەڵێت، ئێستا دەسەڵاتی دادوەریی نەك بووەتە بەشێك لە حكومەت، بەڵكو بەشێكە لە حیزب.
لەتیف شێخ مستەفا، دكتۆرای هەیە لە یاسای دەستوری، لە 1988وە لە دادگاكان كاردەكاتو لە 1998وە وەك دادوەر یان داواكاری گشتی كاری كردووە تا ئێستا، ئەمڕۆ لە كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا لەبەردەم دادگای سلێمانی دەستلەكار كێشانەوەی ڕاگەیاند.
ئەو دادوەرە ناسراوەی كوردستان، مانگی 6ی ئەمساڵی بە "سەربڕینی دادگاو دەسەڵاتی دادوەری" لە قەڵەمدا، بەوپێیەی لەو مانگەدا 10 دادوەری ئەنجومەنی دادگای تەمیز لەلایەن پارتیو یەكێتییەوە بە پشك پشكێنەی حیزبی نیوە بە نیوە دانراون.
"لە 1991 تا مانگی 6ی 2018 بە شەرمنانە تەدەخولیان دەكرد.. لەدوای 12-6 بەبێ پەردەو بێ شەرمانە هەر 10 دادوەرەكەی تەمیز كە ئەنجومەنی دادگای تەمیز پێكدەهێننو باڵاترین دەسەڵاتی دادوەرییەو ئەنجومەنی دادوەریش زۆرینەی لەواننو كاروباری دادوەرانی بەدەستە، هەر 10 دادوەرەكە 50 بە 50 پڕكرانەوە، 5 یان لە لایەن پارتییەوە كە وەزیری ناوخۆ مەلەفی دادوەرییان پێسپاردووە، لێرەشەوە 5یان لەڕێی جێگری سەرۆكی حكومەتەوەو ناوەكان لە ڕێی حكومەتەوە نێردران بۆ ئەنجومەنی دادوەری" حاكم شێخ لەتیف وای وت.
د.لەتیف مستەفا، دەشڵێت، ڕەوشی دادوەریو سەربەخۆیی دادگا لە دوای مانگی 6ی ئەمساڵا لە خراپترین دۆخدایە، "چ لە دەستتێوەردانو دانانی دادوەرانی دادگای تەمیزو سەرۆكایەتی دادگاكانی تێهەڵچوونەوەو دەستتێوەردان لە پەیمانگای دادوەری، ئەمانە وایكردووە دەسەڵاتی دادوەری ببێتە پاشكۆو وابەستەی حیزبو حكومەتو وایكردووە دەسەڵاتی دادوەری بە سەربەخۆ نەمێنێتەوەو بووەتە درێژكراوەی لقو مەڵبەندەكان."
سەربەخۆ نەبوونی دادگاكانو كاری دادوەری لە هەرێمی كوردستان زۆرجار بووەتە جێگای ڕەخنەو ناڕەزایی، بەڵام دەگمەنن ئەو كەسانەی وەك حاكم شێخ لەتیف بەرپرسیارێتییان هەبێتو هەڵوێست وەربگرن.
لە كۆنگرە ڕۆژنامەوانییەكەیدا حاكم شێخ لەتیف تیشكی خستەسەر گرنگیی سەربەخۆیی دادگاو دەسەڵاتی دادوەری بۆ پێشكەوتنی وڵاتو كۆمەڵگا، ئاماژەی بەوەشكرد لە ئاستی باڵادا بەرپرسانی هەرێمی كوردستان لەو ڕەوشە خراپەی دەسەڵاتی دادوەری ئاگادار كردووەتەوە، بەڵام گوێی لێ نەگیراوە.
تەنانەت لە مانگی 6ی ئەمساڵ داوای لە سەرۆكی حكومەتی هەرێم كردووە، مەرسوم بۆ ئەو 10 دادوەرەی ئەنجومەنی دادگای تەمیز دەرنەكات كە "حیزب دایناون"، بەڵام وەڵامی نەداوەتەوە، لەتیف شێخ مستەفا وتی"ئەگەر چارەسەر نەكرێت دەسەڵاتی دادوەریمان نەماوەو نەك بووە بە بەشێك لە حكومەت بەڵكو بووە بە بەشێك لە حیزب."
حاكم شێخ لەتیف، وتیشی"هەڵوێستەكەم بۆ دژایەتی هیچ كەسێك نییە، هەڵوێستەكە لەوەنییە كێ بووە بەچی، لەوەیە كێ دەیانكات؟ بۆ دەبێت ئەوان بیانكەن؟."
لە وەڵامی ئەو كەسانەش كە دەستلەكار كێشانەوەو هەڵوێست وەرگرتن وەك ڕاكردن لە بەرپرسیارێتی ناو دەبەن، حاكم شێخ لەتیف وتی، بە پێچەوانەوە ئەوە ڕوبەڕوبوونەوەی بەرپرسیارێتییە، وتیشی"ئەگەر نیەتێكی سیاسی باش، ناڵێم دادەریی، چونكە بڕیارەكان بەدەست دادگا نەماون، ئەگەر نیەتێكی سیاسی باش هەبێت بۆ چاكسازیی، من یەكەم كەسم شانی بدەمەوەبەر، بایی ئەوەندەش ئەزمونو شارەزاییمان هەیە بتوانین لە ماوەیەكی كورتدا دەسەڵاتی دادوەری سەربەخۆ بكەین."
بەهێزیی سیستمی دادوەریو سەربەخۆییو سەروەربوونی یاسا، خاڵی گرنگی ئەنجامدانی چاكسازیو ڕوبەڕوبوونەوەی گەندەڵییە كە لەدوای ڕوخانی ڕژێمی بەعسەوەو بەتایبەتتر لە سەرهەڵدانی ئۆپۆزسیۆنەوە لەساڵی 2009، بەردەوام دروشمو بنەمای زۆربەی پڕۆژەكانی حیزبو حكومەت بووە، بێ ئەوەی هیچیان لێ سەوز ببێت.
لەپاڵ ونبوونی دەرئەنجامی پڕۆژەكانی چاكسازیو ڕوبەڕوبونەوەی گەندەڵی، كەسانی كەمتەرخەم یان تۆمەتبار بەگەندەڵیش دیارنین، بەتایبەت لە دۆسیە گەورەكاندا كە دەسەڵاتدارانی حیزبیو حكومی تۆمەتبارو تێوەگلاون، خەڵكی هەرێم تائێستا بینەری هیچ دادگاییەك دەربارەی ئەو جۆرە كەسانە نەبوون.