پەرەگراف- هەڤاڵ زەنگەنە
ئەوكاتەی خەڵكی ڕۆژهەڵاتی كوردستان لە شەقامەكاندا دروشمیان دژی كۆماری ئیسلامی ئێران دەوتەوە، حیزبە كوردییەكانی ئۆپۆزسیۆن نەك هیچ هەنگاوێكی كردارییان بۆ پاڵپشتی ناڕەزاییەكان نەنا، بەڵكو زۆرێكیشیان بێدەنگییان هەڵبژارد.
پاساوی بێدەنگی حیزبەكانی ئۆپۆزسیۆن، كە بارەگا سەرەكییەكانیان لە قوڵایی هەرێمی كوردستاندایە، ئەوەیە، نەبنە هۆكار بۆ دەستكراوەیی حكومەتی ئێران تاوەكو خەڵكی زیاتری ڕۆژهەڵاتی كوردستان بكوژێت.
ئەوەش لە كاتێكدایە، لە خۆپیشاندانەكانی ئێراندا، لانیكەم 50 هاوڵاتی كورد كوژران بەهۆی ڕوبەڕوبونەوەیان لەلایەن چەكدارانی كۆماری ئیسلامییەوە، بەپێی ئامارێكی ڕێكخراوی هەنگاو، كە تایبەتە بە تۆماركردنی پێشێلكاریی مافەكانی مرۆڤ.
خۆپیشاندانی ناڕەزایی خەڵك مانگی ڕابردوو سەریهەڵدا، زیاتر لە هەفتەیەك درێژەی كێشا دژی حكومەتی ئێران، بەهۆی بەرزكردنەوەی نرخی بەنزین بۆ سێ هێندە و خراپی باری ئابوری وڵاتەوە.
ئیسماعیل تریك، بەرپرسی پەیوەندییەكانی(كۆمەڵە) ڕێكخراوی كوردستانی حزبی كۆمۆنیستی ئێران بۆ پەرەگراف وتی "ئەگەر حیزبە ئۆپۆزسیۆنەكانی ئێران تەداخولیان لەو بارودۆخەدا بكردایە كە هۆكارەكەی بیانوی گرانبوونی بەنزین بوو، ئەوا قوربانی و قەتڵوعامكردنی هاوڵاتیان چەند بەرامبەر زیاتر دەبوو".
ئەو دەڵێت "ڕاستە هەموو حیزبەكان جەماوەریان لە ڕۆژهەڵات هەیە، بەڵام حیزبەكان تەداخولیان نەكرد تا قوربانیەكان زیاتر نەبن".
لەگەڵ ئەوەشدا قوربانی لە چەندین شاری ڕۆژهەڵاتی كوردستان كەوتەوە و تائێستاش دەستگیركردنی بەشداربوانی ناڕەزاییەكان بەردەوامە.
موسا باباخانی، ئەندامی كۆمیتەی ناوەندی حیزبی دیموكراتی كوردستان بۆ پەرەگراف وتی "هەڵویستی تاكەكەس جیاوازە لە هەڵوێستی حیزبێكی سیاسی كە كاریگەری لەسەر ڕووداوەكانی ڕۆژهەڵات هەبێت، چونكە حیزبێكی سیاسی دەبێت بە بەرپرسیارانە هەڵوێست لەسەر بابەتە سیاسیەكان وەربگرێت".
هەروەها وتیشی "ئەو خۆپیشاندانانە هەمولایەكی غافڵگیركرد هەرچەندە گرانی بەنزین بیانویەك بوو، بەڵام دروشمەكان ڕووخاندنی ڕژێم بوو، چونكە ئەو وەزعە خراپە ئابورییەی لە ڕۆژهەڵات هەیە نەتیجەی خراپی سیاسەتی دەرەوەی ڕژێمی ئێرانە".
بەبڕوای باباخانی لە ئێران بە گشتی و ڕۆژهەڵات بە تایبەتی "زەمینە بۆ شۆڕشێك ئامادەیە"، ئەوانیش وەك حیزبەكان پشتیوانی خۆپیشاندانەكان و داواكاری ڕەوای هاوڵاتیانیان كردووە.
بەشێك لە حیزبە ئۆپۆزسیۆنە كوردییەكانی ئێران، ناوەندی هاوكارییان پێكهێناوە، بۆ گفتوگۆ و دەربڕینی هەڵوێستی هاوبەش، هەرچەندە لە نێو خۆیاندا چەندین ساڵە بەدەست ناكۆكییەوە دەناڵێنن و زیاد لە جارێك جیابوونەوە لە حیزبەكاندا ڕویداوە.
"ناوەندی هاوكاری حیزبە سیاسیەكانی ڕۆژهەڵاتی كوردستان و ئێران بەردەوام لەسەر پرسەكان كۆبونەوە دەكەن و هەماهەنگی لەنێوان حیزبە سیاسیەكاندا هەیە، بۆ ئەوەی بەرنامەیەكی هاوبەشیان هەبێت لە ئەگەری ڕوخانی ڕژێم یان هەر گۆڕانكارییەك لە ئێران، لایەنە سیاسیەكان بتوانن ئیدارەی ناوچە كوردییەكان بدەن و ببنە بەدیلی كۆماری ئیسلامی ئێران" لێپرسراوەكەی دیموكرات وای وت.
حیزبەكانی ڕۆژهەڵاتی كوردستان، بەنێوەندگیری ڕێكخراوێكی ئەوروپی، پڕۆسەی دانوستانیان هەبووە لەگەڵ ئێران، زیاد لە جارێك كۆبوونەتەوە، دوایین دانیشتنیش لە مانگی 10ی ئەمساڵدا بووە.
بەرپرسی پەیوەندییەكانی كۆمەڵە(ڕێکخراوی کوردستانی حیزبی کۆمۆنیستی ئێران) وتی "سێ ساڵ لەمەوبەر لەلایەن ڕێكخراوێكی نەرویجییەوە پێشنیاری ڕێككەوتن لەگەڵ ئێران كرا، چەند دانیشتنێك لە نەرویج لەنێوان ناوەندی هاوكاری حیزبەكان و ڕژێم كراوە، كۆتا دانیشتنیشیان 28ی ئۆكتۆبەر بووە، بەڵام هیچ دەستكەوتێكیان نەبووە و تەنها زانیارییان لێ وەرگیراوە".
ئیسماعیل تریك دەڵێت، ئەوان دانوستانەكانیان پێباش نەبووە كە بەبێ پرسی هەموو لایەنە سیاسیەكان و هاوڵاتیان بكرێت، بۆیە بەشدارنەبون.
دانوستانی نێوان ئێران و حیزبەكانی ڕۆژهەڵات لە كاتێكدایە، كۆماری ئیسلامی لەژێر فشار و گەمارۆی توندی ئەمریكا و ئەوروپادایە، بەهۆی بەردەوامیدان بە بەرنامەی ئەتۆمیی.
ئەندامەكەی كۆمیتەی ناوەندی حیزبی دیموكراتی كوردستان لەبارەی دانوستانەكانەوە وتی "ئێمە هەمیشە ڕێگەچارەی ئاشتیمان لە پێشینە بووە، چونكە ڕێگەچارەی كێشەی كورد سەربازی نییە، ئێمە ئەو ڕژێمەمان نەهێناوەتە سەر حوكم تا بیڕوخێنین، چونكە بابەتی كورد بابەتێكی مرۆڤایەتیە".
موسا باباخانی ڕونیكردەوە، ئەو ڕێكخراوە پێشنیاریكردووە و ئەوانیش پێكەوە دانیشتوون و گفتوگۆیان كردووە، تا بزانن لەسەر چی ڕێكبكەون.
ڕۆژهەڵاتی كوردستان و ئێران، بە بارودۆخێكی خراپی داراییدا تێدەپەڕێت، گرانی سەریهەڵداوە، جگە لە نەبونی ئازادی و ڕەشبگیری چالاكانی سیاسی.
چاودێرانی بارودۆخی ئیران، بێدەنگی لایەنە سیاسیەكانی ڕۆژهەڵات بە كارێكی باش دەزانن، چونكە پاساویان نەداوەتە حكومەت خەڵك بكوژێت.
ڕۆستەم جیهانگیری، شارەزای بارودۆخی ڕۆژهەڵات و ئێران بۆ پەرەگراف وتی "لەم ئاڵۆزییانەی دواییدا حیزبەكان بڕیارێكی ڕاست و دروستیان دا، نەیانهێشت ڕژێمی ئێران بەپێی ئەو قینەی لە دڵیدایە قەتڵ و عامی زیاتر بكات، هەرچەندە خوێنی زۆر ڕژا، بەڵام ئەگەر تەداخولیان بكردایە زیاتر دەبوو".
"لەكاتی ڕووخانی ڕژێمدا پارتە سیاسیەكانی ڕۆژهەڵات لە ئاستی بەرپرسیارێتی دۆخەكەدان و ئەزمونی سیاسیان هەیە، لە ساڵی 1979 و لەكاتی هەڵبژاردنەكان دا، حیزبی دیموكرات توانی لە كوردستان زۆرینەی دەنگەكان بهێنێت".
جیهانگیری بەپێویستی زانی حیزبەكان كە ناوەندی هاوكارییان پێكهێناوە، خەباتیان درێژە پێبدەن و پڕۆژەی زیاتریان هەبێت "چەند جارێك لەگەڵ ڕژێم كۆبونەوە كراوە، ئەوە كۆماری ئیسلامییە لەگەڵ كورد ناسازێت، ئەوەش پەیوەندی بە ئایدۆلۆژیای كۆماری ئیسلامیەوە هەیە كە كورد و ئازەری و بلوج و ئەرمەنی و توركمان و عەرەبی پێ قبوڵ نییە، بەڵام دەبێت مەسەلەی كورد لە تاران حەل بكرێت ئیتر هەر حكومەت و ڕژێمێك بێت".
بەبڕوای ڕۆستەم جیهانگیری ناڕەزاییەتیەكان بەردەوامییان دەبێت و ڕژێم سەركەوتوو نابێت لە سەركوتكردنی، ئەگەر كۆتایشی پێ بهێنرێت سەرهەڵدەداتەوە.