كارەساتەكە كردی بە فۆتۆگرافەر

پەرەگراف – مەسعود هادی

تا چوارساڵ لەمەوبەر، نیسا تەنیا شایەتێكی دورەپەرێزی ڕووداوەكان بوو، لە هێرشی سەر شەنگالەوە بۆ كۆمەڵكوژی ئێزدییەكان، بەڵام بارگرانی و قورسی ژیان لە ئاوارەییدا، لە مەینەتی ئێزدییەكان نزیكتری كردەوە.

ئێستا و لە كەمپەكاندا نیسا تەنیا بینەر نییە، ئەو ڕۆژ تا ئێوارە بە كامێرایەكەوە، هەرچی تراژیدیای ژیانی ئێزدییەكانە تۆماری دەكات و دەیەوێت لە نوسینەوەی مێژوی دەربەدەری ئەو پێكهاتەیەدا، ئەویش جێدەستی هەبێت.

"دوای ئاوارەبونم بۆ دهۆك، شایەتی دەیان كارەست و ناخۆشی بوم، زۆر تەمەننام دەكرد ئەم كارەسات و وەحشیگەرییەی داعش كەسێك وێنەی بگرتایە و بڵاوی بكاتەوە" نیسا بۆ پەرەگراف وای وت.

نیسا میرزا دەروێش، تەمەنی 18 ساڵە و كورتەباڵایە، یەكێكە لەو هەزاران ئێزدییەی بەهۆی هێرشی داعشەوە ماڵوێران بووە و لەگەڵ خێزانەكەیدا، چەند ساڵێكە لە كەمپی ئاوارەیی ژیان بەڕێدەكات.

ئەو خەونی ئەوەبوو كەسێك لەڕێی چاوی كامێراكەیەوە، لانیكەمی كارەساتی ئێزدییەكان و ژیانی دوای هەڵاتن لە داعش تۆماربكات، پاشان خۆی بڕیاریدا كامێرایەك بكڕێت و ئەركەكە دەستپێبكات.

بەدیهاتنی خەونەكەی نیسا، بە تایبەت لە ئاوارەیی و زحمەتی ژیانی ژێر خێوەتدا قورس بوو، تا كامێرایەك بكڕێت، هەرچۆنێك بێ، خێزانەكەی هاوكار بون.

"هیچ كەسێك هاوكاری نەكردم، هیچ ڕێكخراو و لایەنێك، تەنیا خێزانەكەم پاڵپشتم بون و كامێرایان بۆ كڕیم".

ئەو كچە ئێزدییە، ئێستا وێنەگرێكی چالاكی نێو كەمپی كەبەرتووە لە پارێزگای دهۆك، كە زۆرینەی دانیشتوانەكەی لە ئێزدیی پێكهاتون.

نیسا دەڵێت "ئەو كارەساتە و نەخۆشی ژیانی ئاوارەیی، بوو بە هۆكاری ئەوەی دەستبكەم بە وێنەگرتنی هەموو ناخۆشی و تراژیدیایەك، تا دەردەسەری و مەینەتی ئێزدییەكان بگەیەنم".

هاوڵاتیانی ئێزدیی، لە هێرشی داعش بۆ سەر شنگال لە 3ی ئابی 2014دا ڕوبەڕوی پەلاماردانی ئەو ڕێكخراوە بونەوە، جگە لە كۆمەڵكوژی سەدان كەس، زیاتر لە شەش هەزار كەسیان ڕفێنران و لەو ژمارەیەش، هێشتا چارەنوسی نزیكەی سێ هەزار لە نێویاندا ژن و كچ و منداڵ نادیارن.

"من زیاتر لە چوار ساڵە وێنە دەگرم، ئێستا زیاتر لە هەزار وێنەی ساتە ناخۆش و قورسەكانی ژیانی ئاوارەیی هاوڵاتیانی ئێزدیم ئەرشیف كردووە".

خەونەكانی نیسا زیاتر بون، ئێستا نایەوێت وێنەكان تەنیا لە كامێرا و كۆمپیوتەرەكەیدا بمێننەوە، دەیەوێت لە پێشانگایەكدا پیشانی خەڵك و هەموی جیهانی بدات.

"تاكە خەونم ئەوەیە ڕۆژێك لە ڕۆژان وێنەكان و تراژیدیای ئاوارەیی و ناخۆشیەكانی ئێزدییەكان لە پێشانگایەكی جیهانی نمایش بكەم"، نیسا بە داخە كە هیچ ڕێكخراو و لایەنێك بەدەم ئەو داواكارییەوە ناڕوات و دەرفەتی بۆ ناڕەخسێت.

ئەو داوای لە ڕێكخراوە مرۆییەكان كرد، هاوكاری بكەن، تا لەڕێی وێنەكانیانەوە پەیامی ئێزدییەكان بگەیەنێت.

بەپێی ئامارەكانی حكومەتی هەرێمی كوردستان، زیاتر لە 350 هەزار ئێزدی ئاوارەبون، جگە لە كۆچی 100 هەزار كەس بۆ دەرەوەی وڵات، تائێستا بەشێكی زۆر لە ئاوارەكانی ئەو پێكهاتەیە نەگەڕاونەتەوە بۆ زێدی خۆیان.

لەو هەزاران ئاوارەیەی لە كەمپەكاندا ماونەتەوە، نیسا ڕۆژانە بەشێكی كەمی كێشەكانیان دەكاتە وێنە، هەندێكی لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكاندا بڵاودەكاتەوە، بەشێك لە سایت و میدیاكانیش بەبێ ئەوەی ناوی بهێنن سود لە وێنەكانی وەردەگرن.

نیسا وتی "بەشێك لە هاوڵاتیان لەسەر داوای خۆیان وێنەیان دەگرم و ئەرشیفی دەكەم لای خۆم".

خەمی گەورەی ئاوارەكان لە ئێستادا، گەڕانەوەیە بۆ زێدی خۆیان، كە چەند ساڵێكە كۆنتڕۆڵكراوەتەوە، بەڵام نەبونی خزمەتگوزاری و سەقامگیریی ڕێگر و بەربەستێكی گەورەیە، بۆ ئەوەش پێویستیان بە نیسا و كەسانی وەك ئەو هەیە، تا لەڕێی گەیاندنی دادوبێدادی ئاوارەییەوە دەستی ئاوەدانی بۆ ناوچەكانیان ڕابكێشن.

"ئەگەر هاوكاریم بكرێت، دەتوانم وێنەكان و تەواوی كارەساتەكانی شنگال بكەینە فیلم و چیرۆكی درێژخایەن" نیسا وای وت.