چەند كاتژمێر خەوتن بۆ تەندروستیی دڵ گرنگە؟

14-03-2019 11:28


پەرەگراف


بەپێی لێكۆڵینەوەیەك، خەوتن بۆ ماوەی (6 تا 8) كاتژمێر لە هەر شەوێكدا، باشترین ماوەی خەوتنە بۆ مرۆڤ و بۆ سەلامەتیی دڵ گرنگە، بە پێچەوانەوە خەوتنی كەمتر یان زیاتر لەو ماوەیە، زیان بە دڵ دەگەیەنێت.

نزیكەی یەك ملیۆن كەسی سەروو 18 ساڵ كە هیچ كام لەو كەسانە پێشینەی نەخۆشییەكانی دڵیان نەبووە، بەشدارییان لە لێكۆڵینەوەیەكدا كردووە كە بۆ ماوەی پێنج ساڵ درێژەی كێشاوە.

لە كۆتاییدا كەسەكان بەپێی ئەو ماوەیەی شەوانە دەخەون، بەسەر سێ‌ گرووپدا دابەش كراون. گرووپی یەكەم: ئەوانەی كەمتر لە شەش كاتژمێر دەخەون. گرووپی دووەم: ئەوانەی زیاتر لە هەشت كاتژمێر دەخەون. گرووپی سێیەم: ئەوانەی ماوەی خەوتنیان لە نێوان شەش بۆ هەشت كاتژمێردایە. دواتر هەر كام لەو گرووپانە بە یەكدی بەراورد كراون.

لێكۆڵەران بەو ئەنجامە گەیشتوون كە ئەو دوو گرووپەی كە كەمتر لە شەش كاتژمێر و زیاتر لە هەشت كاتژمێر دەخەون، زیاتر مەترسیی مردن بە جەڵتەی دڵیان لەسەرە، بەراورد بەو گرووپەی كە لە نێوان شەش بۆ هەشت كاتژمێردا دەخەون.

لێكۆڵینەوەكە دەریخستووە، ئەو كەسانەی كە كەمتر لە شەش كاتژمێر یان زیاتر لە هەشت كاتژمێر دەخەون، بە ڕێژەی لەسەدا 11 بۆ لەسەدا 33 لە مەترسیی مردن بە جەڵتەی دڵەوە نزیكترن، بەروارد بەو كەسانەی لە نێوان شەش بۆ هەشت كاتژمێردا دەخەون.

بەپێی ئەم لێكۆڵینەوەیە، چ كەمخەوی و چ زۆرخەوی، زیانیان بۆ دڵ هەیە.

هەرچەندە لێكۆڵینەوەی زیاتر بۆ دڵنیابوون لەم بابەتە پێویستە، بەڵام لێكۆڵینەوەكان دەریان خستووە كە خەو كاریگەریی لەسەر پڕۆسە بایۆلۆژییەكان هەیە، بە تایبەت كاریگەریی لەسەر گلوكۆز و مێتابۆلیزم و فشاری خوێن و هەوكردن، كە هەریەكە لەوانەش ڕۆڵیان لە تووشبوون بە نەخۆشییەكانی دڵ هەیە.

بۆیە هەوڵ بدەن شەوانە لە نێوان شەش بۆ هەشت كاتژمێردا بخەون. ئەو كەسانەشی كە بەدەست خەوزڕانەوە دەناڵێنن، پێویستە لە هۆكارەكانی خەوزڕان دووربكەونەوە، لەوانە: دووركەوتنەوە لە خواردنەوە كحولییەكان، دووركەوتنەوە لەو خواردنەوانەی كە كافایینیان تێدایە وەكو (چا، قاوە و كاكاو ...)، هەروەها خواردنی تەندروست بخۆن.