پەرەگراف
خراپیی دۆخی دارایی‌و ڕێككەوتن لەگەڵ بەغداد بە ئامانجی دابینكردنی شایستە داراییەكان، لەگەڵ دۆخی ناوخۆی ناو ماڵی كوردی‌و نەبوونی یەكڕیزیی باڵی كێشاوە بەسەر پەیامی ساڵی نوێی بەرپرسانی باڵای هەرێمدا.
كوردستان ساڵی 2020ی بە دۆخێكی دارایی سەخت‌و تەندروستیی دژوار بەڕێكرد، نەبوونی مووچەی تەواوی مانگانە لەكاتی خۆیدا، ڤایرۆسی كۆرۆناو دابەزینی نرخی نەوت، لەو ساڵەدا بە تووندی یەخەی حكومەتی هەرێمیان گرت.
لە پەیامی ساڵی نوێدا، هەرچەندە هەندێك لە بەرپرسانی هەرێم هیوای ئومێد‌و گەشبینی پەخش دەكەن، بەڵام نێچیرڤان بارزانی بە ڕوون‌و ڕاشكاو دەڵێت، تا ئێستا وەڵامێكی باش و كردەیی لەلایەن حكوومەتی فیدراڵی عێراقەوە بۆ كەمترین مافە دارایییەكانی هەرێمی كوردستان نییە.
"بەغدا بە هیچ شێوەیەك ئامادەیی نییە بۆ چارەسەركردنی كێشەكان"
نێچیرڤان بارزانی لە پەیامەكەیدا ئاماژە بەوەدەكات، بەرلە كۆتاییی ساڵی 2020، لە پەرلەمانی عێراق هەڵسوكەوتی هێزە سیاسییە سەرەكییەكانی عێراق لەگەڵ هەرێمی كوردستان "زۆر ستەمكارانە بوو.. بە ئامانجی پەكخستنی خزمەتگوزارییەكان و برسیكردنی خەڵكی هەرێم" ئەوەش لەڕێی یاسای پڕكردنەوەی كورتهێنانی دارایی كە بەبێ كورد تێپەڕێندرا.
سەرۆكی هەرێم پێیوایە، ئەو هەنگاوە "دژی گیانی هاوچارەنووسی و پێكەوەژیانە و هەستنەكردنە بە هیچ بەرپرسیاریەتییەك بەرامبەر بە بەشێكی فەرمانبەرانی دەوڵەتی عێراق"، پێشیوایە نەدەبوو لایەنە عێراقییەكان ئەوە قبوڵ بكەن، داواش دەكات عێراق شایستە دارایییەكانی ساڵی 2020ی هەرێمی كوردستان بەپێی ڕێككەوتنەكانی پێشوو قەرەبوو بكاتەوە.
"بەداخەوە تا ئێستا وەڵامێكی باش و كردەیی لەلایەن حكوومەتی فیدراڵی عێراقەوە بۆ كەمترین مافە دارایییەكانی هەرێمی كوردستان نییە! ئەوە بە هیچ شێوەیەك ئامادەیی نییە بۆ چارەسەركردنی كێشەكان لەگەڵ هەرێمی كوردستان، بەڵكو سزادانی خەڵكی كوردستانە كە بە هیچ شێوەیەك یاسایی و دەستووری نییه و تەنیا بە مەبەست و بڕیاری سیاسی دەكرێت" نێچیرڤان بارزانی وادەڵێت.
بەشێكی دیكەی پەیامەكەی سەرۆكی هەرێم دەربارەی دۆخی ناوخۆی كوردستانە‌و باسلە بەردەوامیی ناكۆكییە سیاسییەكان دەكات كە "باری ژیان و دەروونیی خەڵكی كوردستان بە شەڕێكی ئاستنزمی سۆشیاڵمیدیا خراپتر كراوە! زۆركردنی ئەو جیاوازییە سیاسییانە، هێزی سیاسیی هەرێمی كوردستان زۆر لاواز دەكات و دەبێتە هۆی پەرتكردنێكی گەورەی كۆمەڵگە، ئەوەش سەقامگیریی كۆمەڵایەتی و ئاسایش لە هەرێمی كوردستان تێك دەدات و پێویستە بە زووترین كات ڕابگیرێت".
"هەموو جیاوازیی و ناكۆكییەك بەلاوەبنێن"
هاوكات مەسرور بارزانی لە پەیامی ساڵی نوێیدا بەهیوای تێپەڕاندنی قەیرانەكانە، داوای یەكڕیزی‌و یەكگرتوویی ناوماڵی كورد دەكات‌و ئاماژەی بەوە دەكات "بە گەشبینی و ئومێدەوە، دەڕوانینە داهاتوو".
سەرۆكی حكومەت دەڵێت "ئێستا كە لەسەر بودجەی 2021 لەگەڵ حكومەتی عێراق گەیشتووینەتە رێككەوتن. هیوادارم ڕێككەوتنەكە وەكو خۆی جێبەجێ بكرێت و لایەنە سیاسییەكانی عێراق، چیتر ڕێگە نەدەن ماف و شایستە داراییەكانی خەڵكی كوردستان، بكرێتە كارتێكی فشاری سیاسی لە دژی خەڵكی مافخوراوی كوردستان . دووپاتیشی دەكەینەوە كە ئێمە هەرگیز دەستبەرداری مافە دەستوورییەكانمان نابین".
مەسرور بارزانی داوا دەكات هەموو حیزبەكان داكۆكی لە قەوارەی هەرێم بكەن‌و بیپارێزن، "هەموو جیاوازیی و ناكۆكییەك بەلاوەبنێن و بەرگری لە خاك و قەوارەی فیدراڵی هەرێمی كوردستان و دەسكەوتەكان بكەن و یەكگرتووانە، ڕووبەڕووی هەموو هەڕەشەكان ببنەوە و داكۆكی لە مافە ڕەوا و دەستوورییەكانیان بكەن. دڵنیام بە یەكڕیزی و یەكگرتوویی، دەتوانین هەموو قەیران و ئاستەنگەكان تێپەڕینین".
سەرۆكی حكومەت تەئكیدیش دەكاتەوە لە هەوڵەكانیان بۆ درێژەدان بە "چاكسازی و باشتركردنی ژیان و گوزەرانی خەڵك‌و سەروەری یاساو دادپەروەریی و سەقامگیركردنی زیاتری ئاسایش و ئارامی".
"لەپاش هەموو ناخۆشییەك نۆرەی خۆشییە"
لایخۆیەوە قوباد تاڵەبانی لە سەرەتای پەیامی ساڵی نوێیدا سەرباری باسكردن لە دۆخی سەختی ساڵی ڕابردوو، ئاماژە بەوەدەكات، نیوەی یەكەمی ساڵی نوێ هەستیارییەكیتری لە هەناودایە كە وەرزی هەڵبژاردنی چاوەڕوانكراو و بەرزبوونەوەی تای كێبەركێ و ململانێی سیاسی و كەسی و تەنانەت تایفی و نەتەوەییەكانیشە لەسەر ئاستێكی فراوان.
جێگری سەرۆكی حكومەت كە سەرۆكایەتی شاندی دانوستانی هەرێمی دەكرد بۆ ڕێككەوتن لەگەڵ بەغداد، دەڵێت "لە بەغدا زۆر هەنگاو چووینە پێشەوە، زۆر كاریترمان ماوە لەم دۆسیەدا تا بگەینە دابینكردنی شایستە داراییەكانی خەڵكی كوردستان و چارەسەركردنی كێشە هەڵپەسێردراوەكانیتری نێوان هەرێم و حكومەتی فیدرال، لە نێویاندا كۆتاییهێنان بە سەرهەڵدانەوەی تەعریب لە كەركوك و هەموو ناوچە جێناكۆكەكان، هەروەها بەدەستهێنانی مافی جوتیارانی كوردستان و یەكلاییكردنەوەی چارەنووسی هێزی پێشمەرگەی كوردستان لە چوارچێوەی سیستمی بەرگری عیراقدا".
قوباد تاڵەبانی داوا لە لایەنەكان دەكات، هەوڵ بدەن فراكسیۆنە كوردستانییەكان لە بەغدا یەكگرتووتر بن لە پێناو خێراتركردنی چاكسازی و هەروەها لە پێناو بەڕێوەبردنێكی باشتر و شایستەتر بۆ هەموو عیراقییەكان بە دانیشتوانی هەرێمی كوردستانیشەوە، "دەبێت بە كردار ئەو تێڕوانینە هەڵەیە بسڕینەوە كە حكومەت و دەسەڵاتدارانی كوردستان تەنها هەرێمی كوردستانیان بەلاوە گرنگە و بەشەكانی تری عیراق پشتگوێ دەخەن".
تاڵەبانی پێیوایە، كوردستانێكی بەهێز بە بەشدارییەكی كارا و بەهێز لە عیراقێكی بەهێزدا دێتە دی، بەڵام كوردستان هەرگیز ناتوانێت ئەو كاریگەرییەی هەبێت ئەگەر لەناو ماڵی خۆماندا تەبا نەبین، "تەباییش بە سەپاندنی ئیرادەی زۆرینە نایەتە دی، و بە پەیڕەوكردنی سیاسەت و رق و كینە لە دژی یەكتری دروست نابێت. تەبایی بە رێكەوتن لەسەر خاڵە ستراتیژییەكان لە لایەكەوە و بە پەیڕەكردنی كێبەركێیەكی سیاسی تەندروست لەلایەكەیترەوە دروست دەبێت كە دوور بێت لە شكاندنی كەسایەتی یەكتر و دوور بێت لە تەشهیر كردن بە رەمزەكانی یەكتر. مەترسییەكانی بەردەممان وادەخوازن كە دووربینانە بیربكەینەوە و لە ئێستاوە بكەوینە كاری جدی".
جێگری سەرۆكوەزیران گەشبینە بە ئەنجامی دانوستانەكان لەگەڵ بەغداد‌و چاوەڕێی دەستكەوتی گەورە دەكات بۆ عێراق‌و هەرێم، "لەپاش هەموو ناخۆشییەك نۆرەی خۆشییە و تونێلەكە چەندە درێژ و تاریك بووبێت، ڕووناكی لە كۆتاییەكەیدا دیارە".
قوباد تاڵەبانی دەشڵێت "نابێ رێگە بدەین ناكۆكییە سیاسی و حیزبی و دەستەگەرییەكانمان زاڵ بن بەسەر ئامانجە نەگۆڕەكانمان، لە پێش هەموویەوە پاراستنی خەڵك و خاك و قەوارەی هەرێمی كوردستان لە هەر مەترسییەك كە دەشێت لە هەر ئان و ساتێكدا سەرهەڵبدات".