لە ڕۆژی دامەزراندنی بزوتنەوەی گۆڕانەوە تاوەكو ئەمڕۆ، گەر دیقەت بدەین، دەبینین ئەم بزوتنەوەیە بە سێ قۆناغ دا تێپەڕیوە، قۆناغەكان بریتین لە: قۆناغی گەشە كردن، قۆناغی چەق بەستن ، ئەو قۆناغەی ئێستا تێیدایە بە قۆناغی پوكانەوە دادەنرێت.
كاتێك ساڵی 2009 بزوتنەوەی گۆڕان دامەزرا، ئەم بزوتنەوەیە هێندە لە بەهێزبوون و گەشەكردندا بوو، خەڵك بێ گوێدانە نان بڕاوكردن و هەڕەشە لێكردن، بەوپەڕی حەماسەتەوە پشتگیری لەم بزوتنەوەیە دەكرد، چونكە ئومێدی پێی هەبوو، پێیوابوو لەدەست جوت حیزبە گەندەڵەكە قوتاری دەكات و خەونەكانی دێنێتە دی.
هەڵە سیاسیە یەك لەدوای یەكەكانی ئەم بزوتنەوەیە، دووبارەكردنەوەی هەمان هەڵەكانی پارتی و یەكێتی، ڕاست نەكردن لەگەڵ جەماوەردا، بەتایبەت یەكێك لە بانگەشە سەرنج ڕاكێشەكانی سەردەمی ئۆپۆزسیۆن بوونی گۆڕان، پێدانی پۆست بوو بەكەسەكان لەسەر بنەمای لێهاتویی، كەچی كاتێك چووە حكومەتەوە، هەرچی بێ فەڕ و ناكارامەبوو پۆستی پێدا.
پاشان بەشداربوونی كارتۆنی لەحكومەتێكی لاواز دا كەنەیتوانی تێیدا هیچكام لەبەڵێنەكانی بێنێتە دی. گۆڕانی وتاری ئیعلامی و سیاسی، نەبوونی ناوەندی بڕیارو فرە كوێخایی و فرە وتاریی، لاوازی ئەو كەسانەی ناردنیە حكومەت و پەرلەمان و دواجار ڕۆیشتنی ئەو كەسانە بۆ ناو هێزەكانی تر، لەگەڵ زۆر هۆكاری تردا.
هەموو ئەوانە بووەهۆی كشانەوەی بزوتنەوەی گۆڕان لە قۆناغی گەشەسەندنەوە بۆ قۆناغی چەق بەستن، وەكو بینیمان كە ساڵی 2014 بزوتنەوەی گۆڕان 24 كورسی بەدەست هێنایەوە، واتە كورسیەك كەمتر لە ساڵی 2009.
دەبوایە ئەوكات گۆڕان پێداچوونەوەی بە خۆیدا بكردایە، هۆكارەكانی چەق بەستنی دیاری بكردایە و چارەسەری بكردنایە، بێگومان گەر وایبكردایە، حاڵی نەدەگەیشتە ئەمڕۆ.
كاتێك گۆڕان لە ساڵی 2014 پێداچوونەوەی بە خۆیدا نەكرد، تا گوڕوتین بەخۆی بدات و لەقۆناغی چەق بەستوییەوە بۆ قۆناغی گەشەسەندن بگەڕێتەوە، مەسەلەكەی مەشیی كرد، بێگومان دوای قۆناغی چەق بەستن، قۆناغی پوكانەوە دێت.
ئێستا گۆڕان لە قۆناغی بەرەو لاواز بوون و پوكانەوەدایە، گەر فریاش نەكەوێت حاڵی خراپتر دەبێت، بەڵام كاتی لەبەردەستدا ماوە بۆ خۆبەهێزكردنەوە و گەڕانەوە بۆ نێو یارییەكە بە هێزەوە، بەڵام ئایا سود لەهەڵەكانی ڕابردووی دەبینێت؟ ئایا پاساو بۆ شكستەكانی دەهێنێتەوە یاخود هەوڵی چارەسەركردنیان دەدات؟ ئایا ئیرادەیەكی جدی لەنێو ئەم بزوتنەوەیەدا بۆ خۆچاككردن هەیە؟
ئەو پرسیارانەو زۆر پرسیاری تر، هەوڵەدەم لە خوارەوە، بەكورتی وەڵامیان بدەمەوە.
ئایا لەنێو گۆڕاندا كێشەی نێوخۆیی هەیە؟
وەڵامی ئەو پرسیارە ڕوون و ئاشكرایە، بەڵێ بزوتنەوەی گۆڕان گەر بەقەد حیزبەكانی تر كێشەی تێدا نەبێت، كەمتری تێدا نیە.
ئاخر، كێشەی نێوخۆیی چی یە، بەشێك لە ئەندامانی خانەی ڕاپەڕاندنەكەت قسە لەگەڵ یەكتری نەكەن! هەندێكیان ئیستیقالەیان كردبێت‌و بێزار بووبن لەو دۆخەی گۆڕانی تێدایەو چوبێتنە ماڵەوە!
ئاخر، لەوە كێشەتر ناو تەلەفزیۆنەكەت تەسفیەو تەسفیەكارییەكی وا دەستی پێكردبێت، لەسەر بنەمای نزیكایەتی ناڕازیەكان، بەجوملە خەڵك بنێریتە ماڵەوە.
یانی تۆی بەحساب چاكسازیخواز، پاساو بۆ ئەم هەموو كێشە دەهێنیتەوەو درۆ لەگەڵ جەماوەرەكەتدا دەكەی، ئیتر چ جیاوازییەكت لەگەڵ ئەوانیتردا هەیە؟
كێشە لەوە كێشەتر چی بێت، بەرپرسی دیاری بزوتنەوەكەت ببرێتەسەر بەرزاییەكانی سلێمانی بەبیانوی داوەت‌و دواتر لەوێ شلە بڕژێنرێت بەسەر كراسەكەی داو، هەر لەلایەن هەڵسوڕاوانی خۆتەوە لێیبدرێ؟
كێشە لەوە گەورەتر چی بێت، ڕۆژانی پێش هەڵبژاردن بڕیارە قادری حاجی عەلی وتاری ڕەسمی بزووتنەوەكەت لەهەولێر بخوێنێتەوە، لەملاوە بێیت خێرا جلی فەرمی بۆ حەمەتۆفیق ئامادەبكەی كە لەوكاتەدا كراسێكی زەردی لەبەربووە، وتارەكەی بدەیتێ‌و لە كەی ئێن ئێن بیخوێنێتەوە، تا گرنگی وتار خوێندنەوەكەی قادری حاجی عەلی نەهێڵێت.
بەڵێ كێشەكان زۆرن، بوار بۆ شاردنەوەیان نەماوە، خەفەكردنی كێشەكان دواجار تەقینەوەی نێوخۆیی لێدەكەوێتەوە، بەڵام كاركردن بۆ چارەسەركردنیان نوێبوونەوە بەدوای خۆیدا دێنێت.
پاساو هێنانەوە بۆ شكست!
یەكێتی‌و پارتی‌و حكومەتەكەشیان، بەو هەموو كێشە نێوخۆیی و گەندەڵی و كلكایەتیەی بۆ وڵاتانی دەوروبەر دەیكەن، تەنها شتێكیان باش بووە نەیانداوە لە ژێری خراپەكارییەكانیان‌و وتویانە خراپین، خۆمان باشدەكەین(ئەڵبەت خۆیان پێباش دەكرێت یان رۆژگار بەڕێ دەكەن، شتێ ترە و لای خەڵك ڕوونە)
گەورەترین گرفتی گۆڕان ئەوەیە پاساو بۆ شكستەكانی دەهێنێتەوە، خۆی لەچارەسەركردنی گرفتە نێوخۆییەكانی دەدزێتەوە، لەجیاتی هەوڵدان بۆ چارەسەركردنی كێشە نێوخۆییەكانی، هەندێك هەرزەسیاسییان، دەڵێن"قسەكردن لەسەر كێشەكانمان ، پلانی یەكێتی و پارتیە".
ئاخر چ دەبەنگێك بڕوا بەوەدەكات كە یەكێتی خۆی هێندە كێشەی هەیە، كوردەواری وتەنی لە گەرمەكەی كێشەكانی دا كلكی ئاژەڵ دەپچڕێت، ئێستا چۆن دەیپەرژێتەسەر گۆڕان؟
ئینجا گەر دەزانیت یەكێتی و پارتی لەپلاندان بۆت، بۆ ناڕۆیت كێشەكانت چارەسەر بكەیت و بوار بەیەكێتی و پارتی دەدەیت وەكو پلان دژت بەكاری بهێنن.
ئاخر زویربوونی جەماوەرەكەت و دووركەوتنەوە لێت، بەپاساو هێنانەوەی تەزویرات چارەسەر نابێت، دەبێت ئیعتراف بكەیت كە هەڵەت هەبووە، خەڵكەكەت لێت عاجزن و دەنگیان پێنەداوی.
لە جیاتی پاساو هێنانەوە كاتت كەم لەبەردەستدا ماوە، دەرفەت لەو كاتە وەربگرەو خەڵك ئاشت بكەرەوە، خۆت چاك بكەو ئومێدی بۆ بگێڕەرەوە، بزانە هەڵبژاردنی داهاتو دۆخەكە پێچەوانە دەبێتەوە یاخود نا!
هەموو بەرپرسەكانی گۆڕان دەزانن و لەدەرەوەی ڕاگەیاندن دانی پێدا دەنێن، كە چوار كورسیەكەی نەوەی نوێ هی ئەوان بووە، خەڵك لەوان بێئومێد بووە، بۆیە دەنگی بە نەوەی نوێ داوە، یاخود دەزانن بۆشایی هەبووەو نەوەی نوێ قۆستویەتیەوە.
هەموو بەرپرسەكانی گۆڕان دەزانن، تەزویرات كراوە، بەڵام نەك بەو حەجمەی ئەوانی پێداڕوخێن، بەڵكو دەزانن هۆكارەكە دەنگ نەدانی جەماوەرە ناڕازییەكە بووە، كە پێشتر دەنگدەری گۆڕان بوون و ئێستا لەدۆخی نائومێدی دان.
سەرباری ئەوەی كە هەموو گۆڕان دەزانن خەلەلەكان لەكوێدایە، كەچی لەجیاتی هەنگاونان بۆ چارەسەركردنیان، دێن پاساویان بۆ دێننەوەو بەتەخوین كردنی خەڵكانی ڕەخنەگر، خۆیان لەكەم و كوڕییەكان دەدزنەوە.
بێماناترین پاساوی هەندێ لە هەرزە سیاسیەكان ئەوەیە، مادام كێشە ناوخۆییەكان لەسەر دزی و پارە دابەشكردن نیە ئاسایین، ئەمە پاساوێكی هەر زۆر نالۆژیكی و بێمانایە، تۆ جارێ پارەت بەدەستەوە نیە شەڕتە، خۆ پارەو بەرژەوەندیت كەوتەلا مەگەر خوا بۆ خۆی بزانێت، چیتر دەكەی!
ئایا ئیرادەی خۆ چاككردن لەنێو گۆڕاندا هەیە؟
ئەوەی تا ئەم ساتەوەختەی كە تێیداین و دەیبینین، ئەوەیە ئیرادەی خۆ چاككردن لەم بزوتنەوەیەدا نابینرێت، لەجیاتی هەنگاونان بە ئاڕاستەی خۆچاككردن، پاساو بۆ كێشەنێوخۆیی و هەنگاوە هەڵەكان دەهێنرێتەوە.
سێ چین و دامەزراوە لە نێو گۆڕاندا هەن، كە ئەركیانە فشار بۆ باشكردنی دۆخی نێوخۆیی بزووتنەوەكەیان دروست بكەن، ئەوانیش بەهۆی بەرژەوەندی و لاوازی و بوونیان بە بەشێك لەكێشەكان، ناتوانن بەو ڕۆڵە هەستن.
بەشی یەكەم، ئەركی جڤاتی نیشتیمانیە، پەنجە بخاتەسەر برینەكان و كار بۆ چاككردنیان بكات، بەڵام ئەم ئەنجومەنە لاوازەو ئەندامەكانیشی بەشێكن لە ململانێ ناوخۆییەكان.
بەشی دووەم، سەركردە دێرینەكانی یەكێتین، ناڵێم هەموویان، زۆربەیان بوونەتە بەشی سەرەكی گرفتەكان.
سێیەم، ئەوانەن كە پێیاندەوترێ ڕۆشنبیر و پێشتر بەدەم و چاوی تازە و زمانحاڵی گەنجان ناودەبران، ئەمانە هێندە لە خەمی خۆكاندیدكردن و پۆست پێداندان، بیریان لای داهاتوی بزووتنەوەكەیان نیە. ئەمانە بزانن بەرژەوەندییان لای كام ئاڕاستەی ناو گۆڕانە، بەكون فەیەكونێك بۆلای بادەدەنەوە، ئەمانە ئیشیان تەنها پۆست كردن و قسەكردنە، ئەگینا لەڕووی كردارییەوە لەنێو گۆڕاندا نەك قسەیان ناخوات، بەڵكو هەمیشە لای باڵی بەهێزن تا گەر پۆستێك هەبێت بیانداتێ، یاخود لەكاتی هەڵبژاردندا بیانكەنە سەرۆك لیست و كاندیدیان بكەن.
ئایا ئومێد لەبەردەم گۆڕان دا ماوە؟
بێگومان گەر بزوتنەوەی گۆڕان كاری جدی بۆ چارەسەركردنی گرفتە نێوخۆییەكانی بكات و هەڵەكانی ڕابردووی چارەسەر بكات، بەڵێ ئومێد ماوە بۆ بەهێزبوونەوەی ئەم بزوتنەوەیە.
ئومێدەكە لەوێدایە، زۆربەی خەڵكی كوردستان هێندە لەیەكێتی و پارتی بێزاربوون، هەمیشە بەدوای بەدیلدا دەگەڕێن، تا ڕووی لێبكەن، جگە لە گۆڕان تا ئێستا بەدیلی تر دروست نەبووە، واتە شانسی گۆڕان لە نەبوونی بەدیلی فیعلی‌و بەهێزدایە.
نەوەی نوێ كاتێك چوار كورسی دەهێنێت، مەسەلەكە بەهێزی شاسوار و ستافەكەی نیە، بەڵكو مەسەلەكە نەبوونی بەدیلە، كاتێك خەڵك لە گۆڕان نائومێدبوو، بەناچاری دەنگ بەهێزێكی تازە دەدات.
گومانیشی تێدا نیە، شاسوار عەبدولواحید ناتوانێت ئیدارەی ئەو جەماوەرە بدات كە دەنگیان پێدا، ناتوانێت ڕایانبگرێت، مەسەلەكە وادەبینرێت جوڵانەوەكەی زیاتر كەف و كوڵە و دامركانەوەی لەسەر كات وەستاوە.
بێگومان گەر گۆڕان بەخۆیدا بچێتەوە، جەماوەرەكەی پێشوتری كە چوونەلای نەوەی نوێ، جارێكی تر دێنەوە بۆ لای، ئەوانەشی دەنگیان پێنەداو نائومێدبوون لێی، بۆلای دەگەڕێنەوە، بەڵام گەر خۆشی باش نەكات و بەم دۆخەوە بمێنێتەوە، ئەوا لەهەڵبژاردنەكانی داهاتوودا گۆڕان زۆر بەبچووكتر دەبینین.