كورد بۆ یەكڕیزی لە بەغداد گفتوگۆی ناوخۆیی دەست پێ كرد؛ دەتوانێت ناکۆکییەکان وەلا نێت؟
پەرەگراف - كورد هەستی بە مەترسییەكانی پەرتەوازەیی خۆی كردووە و بۆ یەكڕیزی و یەكدەنگی لە بەغداد، دەستی بە گفتوگۆی ناوخۆیی كرد. پارتی و یەكگرتوو لە دوو دەستپێشخەریی جیادا دەستیان بە سەردان بۆ لای پارتە براوەكانی هەڵبژاردن كرد و گەیشتن بە "نەخشەڕێگایەكی هاوبەش" ئامانجی گفتوگۆكانە.
دەستپێكردنی گفتوگۆ لەنێوان لایەنە كوردستانییەكان، پاش ئەوە دێت پەرتەوازەیی نێوخۆیی كورد و بەتایبەت ململانێی توندی نێوان پارتی و یەكێتی لەم ساتەوەختە هەستیارەدا، بووە بە مەترسییەكی گەورە لەسە پێگەی كورد و مافەكانی هەرێم لە دانوستانەكانی پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراقدا، لە كاتێكدا شیعە و سوننە یەكڕیزییەكی تەواویان هەیە و بە بەهێزی خۆیان بۆ دانوستان ئامادە كردووە.
یەكگرتووی ئیسلامی كە لایەنی چوارەمی براوەی هەڵبژاردنە لە هەرێمی كوردستان و چوار كورسیی هەیە، ئەمڕۆ لە سلێمانی و هەولێر بە دوو شاندی جیا لەگەڵ پێنج لایەنە براوەكەی دیكەی هەڵبژاردن كۆبووەوە.
یەكگرتوو نەخشەڕێگایەكی سەبارەت بە مافە دەستووری و داواكارییەكانی بنەڕەتییەكانی كورد لە حكومەتی فیدراڵ، داوەتە پارتی، یەكێتی، هەڵوێست، نەوەی نوێ و كۆمەڵ، كە وەكوو وتەبێژی یەكگرتوو دەڵێت، سەرجەم لایەنەكان وەڵامی ئەرێنییان هەبووە و هاوڕان لەسەر ئەوەی بە یەكڕیزی بچنە بەغداد.
سەلاحەددین بابەكر، وتەبێژی یەكگرتووی ئیسلامی ڕایگەیاند "بۆ ڕێككەوتن لەسەر نەخشەڕێگایەكی هاوبەش و پێكهێنانی لیژنەیەكی باڵای هاوبەش بۆ داڕشتنی نەخشەڕێگاكە، داوای هەرچی زووە كۆبوونەوەی لایەنە براوەكانمان لەسەر ئاستی مەكتەبی سیاسی كردووە،".
مووچە و بودجە، ماددەی 140، یاسای نەوت و غاز و مافەكانی پێشمەرگە، ئەو مافانەی كوردن كە یەكگرتوو داوا دەكات وەكوو "هێڵی سووری كورد" دەستنیشان بكرێن و جێبەجێكردنیان بكرێت بە مەرج بۆ پاڵپشتیكردن و دەنگدان بە سەرۆكوەزیرانی داهاتووی عێراق.
هەر ئەمڕۆ و بۆ هەمان مەبەست، پارتی دەستی بە سەردان بۆ لای حیزبەكان كرد، یەكەم لایەن سەردانی یەكگرتووی كرد و پاشان كۆمەڵی دادگەری. پارتیش داوای یەكڕیزیی نێوان لایەنە كوردییەكان دەكات و دەیەوێت پێكەوە لەسەر نەخشەڕێگایەك ڕێك بكەون و بە یەكگرتوویی بچنە بەغداد، نەك بەم پەرتەوازەییەی ئێستاوە.
عەبدولستار مەجید، ئەندامی مەكتەبی سیاسیی كۆمەڵی دادگەری، دوای كۆبوونەوەیان لەگەڵ شاندی یەكگرتووی ڕایگەیاند "پێویستە هەموو لایەنەكان لەسەر نەخشەڕێگا یان وەرەقەیەكی كاركردن كە باس لە مافە دەستووری و یاساییەكانی گەلی كوردستان و هەرێمی كوردستان بكات، ڕێكبكەوین".
"لەگەڵ هەموو ئەو سەرنج و تێبینییانەی لەسەر دوو لایەنی دەسەڵاتداری پارتی و یەكێتی هەمانە، بەڵام پێكەوەبوونی كورد لە بەغداد بۆ خەڵكی كوردستان باشە و دەستكەوتی زیاترمان دەبێت، خەڵكیش ئەوەیان پێ خۆشە بۆیە پەسەندی دەكەین، عەبدولستار مەجید وای وت.
بەڵام بەرپرسەكەی كۆمەڵ ئەوەشی نەشاردەوە كە ئەگەر لەگەڵ پارتی و یەكێتی نەگەنە ڕێككەوتن و نەخشەڕێگای هاوبەش، ئەوكات "ناچار دەبین لایەنەكانی دیكەی دەرەوەی پارتی و یەكێتی لەناو خۆماندا ڕێك بكەوین و بەرگری لە جەماوەر و دەنگی خۆمان بكەین".
شەش حیزبی كوردستانی لە هەڵبژاردنی خولی شەشەمدا توانیویانە 58 كورسی بەدەست بهێنن، لەگەڵ پێنج كورسیی كۆتای پێكهاتەكان كە لە بەرژەوەندیی پارتی یەكلا بوونەتەوە. كورسیی لایەنەكان بەم شێوەیە دابەش بوون (پارتی: 27 كورسی + 5 كورسیی پێكهاتەكان، یەكێتی: 18 كورسی، هەڵوێست: 5 كورسی، یەكگرتوو: 4 كورسی: نەوەی نوێ: 3 كورسی، كۆمەڵ: 1 كورسی).
لەگەڵ ڕاگەیاندنی ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردن، حیزب و هاوپەیمانێتییە براوەكانی شیعە كە لە (چوارچێوەی هەماهەنگی)دا كۆبوونەتەوە، پێكهێنانی گەورەترین فراكسیۆنی پەرلەمانییان بە زیاتر لە 170 كورسییەوە ڕاگەیاند، ئەوان كاندیدی سەرۆكوەزیران دیاری دەكەن و بە یەكڕیزیش گفتوگۆی پێكهێنانی حكومەت لەگەڵ سوننە و كورد دەكەن.
هەر چەند ڕۆژێك دوای شیعەن سوننەكانیش ناكۆكییەكانیان وەلا نا و پێنج حیزب و هاوپەیمانێتییان كە زیاتر لە 70 كورسییان هەیە، لە چوارچێوەی (ئەنجوومەنی سیاسیی نیشتمانی)دا كۆبوونەوە. ئەوانیش بڕیاریان داوە بە یەكگرتوویی بۆ بەدەستهێنانی ماف و داواكارییەكانیان بچنە دانوستانی پێكهێنانی حكومەتەوە.
لەم نێوەندەدا تەنیا كورد پەرتەوازەیە و نێوماڵێكی شێواوی هەیە. هێشتا دیار نییە كور بە یەكڕیزی، یان پەرتەوازەیی دەچێتە گفتوگۆی پێكهێنانی حكومەتی عێراقەوە، بەڵام ئەوە ڕوونە كە پەرتەوازەیی كورد وا دەكات بێهێز دەربكەوێت و زیان بەر پێگەی لە بەغداد بكەوێت.