پەرەگراف
بە ڕابەرایەتی ئەمەریكا كۆبوونەوەی لوتكە لەبارەی ئاشتی و سەقامگیریی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ئەنجامدەدرێت كە مەبەستی سەرەكیی لێی، كەمكردنەوەی هەژموونی ئێرانە لە ناوچەكە، بۆ كۆنگرەكە نوێنەرانی 70 وڵات بانگهێشتكراون، بەڵام نوێنەرانی هیچ كام لە حیزبە كوردییەكانی ڕۆژهەڵاتی كوردستانی تێدا نییە.
كۆنگرەكە سبەینێ‌و دووسبەی(13-14/2) لە وارشۆی پایتەختی پۆڵەندا بەڕێوەدەچێت‌و لە سەرەتای ئەمساڵدا بڕیاری لێوەدراوە، مایك پۆمپیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمەریكا دەڵێت، كۆبوونەوەكە بۆ ڕوبەڕوبوونەوەی هەڕەشەكانە‌و تیشك دەخاتەسەر ئارامی و سەقامگیریی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، لەنێویدا "گرنگیدان بە دڵنیابوونەوە لەوەی ئێران نەبێتە مایەی ناسەقامگیریی."
میواندارییكردنی وڵاتی پۆڵەندا بۆ لوتكەیەكی لەو شێوەیەی دژ بە ئێران كاربەدەستانی تارانی توڕە كرد. محەمەد جەواد زەریف وەزیری دەرەوەی ئێران ئەوەی بەبیری ئەو وڵاتە هێنایەوە كە لە جەنگی جیهانیی دووەمدا ئێران زیاتر لە 100 هەزار پەنابەری پۆڵەندی لە خۆگرتووە، "بەڵام ئێستا حكومەتی پۆڵەندی میوانداریی سێركێكی دژ بە ئێران دەكات"، هاوكات هۆشداریی دایە ئەو وڵاتە كە كارێكی لەو شێوەیە "وەڵامێكی جیددی و توندی دەبێت."
دوابەدوای ڕاگەیاندنی میواندارییكردنی كۆبوونەوەكە لە لایەن پۆڵەنداوە، ئێران بانگهێشتی دیبلۆماتكارە پۆڵەندییەكانی لە وڵاتەكەی كرد و نیگەرانیی پێگەیاندن، هاوكات بەرپرسانی ئێران فیستیڤاڵێكی فیلمی پۆڵەندییان هەڵوەشاندەوە كە بڕیاربوو لە وڵاتەكەیان ئەنجام بدرێت. هەروەها هەندێك پێشبینی ئەوە دەكەن ڕەنگە ئێران پێدانی ڤیزای گەشتیاریی بە پۆڵەندییەكان قورس بكات. لەگەڵئەوانەشدا بەشێك لە ئێرانییەكان پێیانوایە پێویستە گۆڕی ئەو سەرباز و پەنابەرە پۆڵەندییانە تێكبدرێن كە لە جەنگی جیهانیی دووەمدا چوونەتە وڵاتەكەیان‌و لەوێ گیانیان لەدەستداوە.
ئەگەرچی ئێران ئامانجی سەرەكی كۆنفرانسەكەی وارشۆیەو حیزبە كوردستانییەكانی ئێران لایەنێكی بەهێزی ئۆپۆزسیۆنی ئەو وڵاتەن، بەڵام بانگهێشتی كۆبوونەوەكە نەكراون.
ناوەندی هاوكاریی حیزبەكانی كوردستانی ئێران(چوار حیزبی كوردستانین)، سەرباری نیگەرانیی لە بانگهێشت نەكردنی كورد، بەستنی كۆنفرانسی وارشۆ بە ئەرێنی لەقەڵەم دەدات، "ئەگەر بەمەبەستی دروستكردنی كۆدەنگیی نێودەوڵەتی لە بەرامبەر كۆماری ئیسلامی‌دا بێ."
ناوەندەكە لە بەیاننامەیەكدا دەڵێت"ئەوە واقیعێكی تاڵ و جێگەی داخی پێوەندییە نێودەوڵەتییەكانە كە بۆ كۆنفڕانسێك كە لەودا سەبارەت بە ئایندەی وڵاتێكی هەرە گرینگی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست باس و ڕاوێژ دەكرێ، نوێنەرانی ڕاستەقینەی خەڵك و پێكهاتەكانی ئەم وڵاتە ناتوانن بەشدار بن و هیچ جۆرە پرسێكیان پێ ناكرێ."
ناوەندی هاوكاریی حیزبەكانی كوردستانی ئێران ئەوەشدەخاتەڕوو، پەرش‌و بڵاویی هێزە ئۆپۆزسیۆنەكانی ئێران‌و جیاوازیی ڕوانین‌و بۆچوونی نێودەوڵەتی لە چۆنیەتیی مامەڵە لەگەڵ كۆماری ئیسلامی بە قازانجی ئێران تەواو بووە.
"ڕووداوەكانی چەند ساڵی ڕابردوو دەری خستووە كە فاكتەری كوردی لە ناوچەكەدا ئەگەر پشتیوانیی پێویست‌و پایەداری لێ بكرێ، نەك هەر بۆ ئایندەی ئەو گەلە بەڵكو بۆ سەرجەم ئایندەی ناوچە دەتوانێ كارساز و شوێن دانەر بێ. لەو نێوەشدا، بەتایبەتی بزوتنەوەی سیاسی و مەدەنیی كوردستانی ئێران خاوەنی ئەزموون و قابلیەتێكی زۆرە"، ناوەندەكە وادەڵێت.
ئەمەریكا دەیەوێت لەڕێی ئەو كۆبوونەوەی وارشۆوە، لەناو خاكی ئەوروپاوە بەرەیەكی دژ بە ئێران پێكبهێنێت، بەو پێیەی هیچ پایتەختێكی گەورەی ئەوروپی ئامادەی میوانداریكردنی كۆبوونەوەیەكی لەو شێوەیە نییە بە سەرۆكایەتی ئەمەریكا، هەربۆیە واشنتۆن پۆڵەندای هەڵبژارد.
پۆڵەندا كە ئێستا لەلایەن پارتێكی ناسیۆنالیستەوە حوكم دەكرێت، دەیەوێت كارێك لەبەرژەوەندی ئەمەریكا بكات و لە بەرامبەردا واشنتۆن ڕازی بكات بنكە سەربازییەكەی بەشێوەیەكی هەمیشەیی لە خاكەكەیدا بهێڵێتەوە كە ئەندرزج دودا سەرۆكی ئەو وڵاتە، پێشنیاریكردووە ناوی بنكەكە بنرێت "فۆرت ترەمپ"، سەرەڕای ئەوەی پۆڵەندا ئەندامی یەكێتی ئەوروپایە، بەڵام هەر زوو پشتگیریی بڕیاری ئەمەریكای كرد بۆ كشانەوە لە ڕێككەوتنە ئەتۆمییەكەی ئێران لەگەڵا وڵاتانی پێنج كۆ یەك.
ئامانجی دووەمی ئەمەریكا لە كۆبوونەوەكەی وارشۆ، كۆكردنەوەی دەوڵەتە عەرەبییەكانی كەنداو و ئیسرائیلە لە كۆبوونەوەیەكی كراوەدا. ئیسرائیل و ئەو وڵاتە عەرەبییانە هیچ پەیوەندییەكی دیبلۆماسییان نییە، بەڵام ڕوبەڕوی دوژمنێكی هاوبەش دەبنەوە كە ئێرانە.
ڕوسیا بانگهێشتكردنەكەیی بۆ كۆبوونەوەكە ڕەتكردەوەو بەشداریی ناكات، فێدریكا مۆگێرینی بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەكێتی ئەوروپاش بەهەمان شێوە بەشداریی ناكات، بەڵام سێ وڵاتە گەورە و دامەزرێنەرەكەی یەكێتی ئەوروپا؛ فەڕەنسا، ئەڵمانیا و بەریتانیا نوێنەرانی خۆیان دەنێرنە كۆبوونەوەكە.