پەرەگراف- دیمەن ئیسماعیل
بە هەموو پارێزگای سلێمانی و ئیدارەی گەرمیان، تەنیا سێ پزیشكی دادوەرییان هەیە، لە كاتێكدا ژمارەی ئەو تەرمانەی پێویستیان بە توێكاری هەیە تا دێت لە زیادبوندایە.
پزیشكی توێكاری، بۆ دەرخستنی هۆكارەكانی مردنە و قسەیان لە یەكلایكردنەوەی دۆسیەكاندا كاری پێدەكرێت، بە تایبەت لە ڕوداوەكانی هاتوچۆ، كوشتن و سوتاندا.
محەمەد عوسمان (30 ساڵ)، خەڵكی هەڵەبجەیە و كاتێك براكەی بە خنكاوی لە نێو ماڵەوەدا دۆزراوەتەوە، پێویستیان بە توێكاری تەرمەكەی هەبووە، تا هۆكاری ڕاستەقینەی مردنەكەی دەربكەوێت و ئەوانیش لە گوماندا نەمێننەوە.
"شەو بوو، تەرمی براكەم بە خێرایی بردە نەخۆشخانە، بەهۆی نەبونی پزیشكەوە ئەو شەوە لە سلێمانی نەمانتوانی وەڵام وەربگرینەوە، بۆیە كەوتە ڕۆژی دواتر و لەوەشدا چەندین كاتژمێر چاوەڕێ بوین، تا توێكاری بۆ كرا" محەمەد بۆ پەرەگراف وای وت.
بەپێی ئامارەكانی وەزارەتی تەندروستی حكومەتی هەرێمی كوردستان، لە پارێزگای سلێمانی دوو پزیشكی توێكاری هەیە، لە گەرمیان یەك، لە دهۆك دوو پزیشك و لە هەولێر 9 پزیشكی توێكاری هەن.
بەپێچەوانەی بەشێك لەو هاوڵاتییانەی دەیانەوێت لەڕێی توێكارییەوە هۆكاری مردنی ئازیزانیان بزانن، بەشێكیش لە هاوڵاتیان، نایانەوێت تەرمی كەسەكانیان توێكاری بۆ بكرێت.
سیڤانە سەڵاح (35 ساڵ)، تەرمی نەنكی لە یەكێك لە شەقامەكاندا دۆزراوەتەوە، بەڵام ڕازی نەبون توێكاری بۆ بكرێت تا هۆكاری گیانلەدەستدانی بزانن، "لە لایەن پزیشكەوە داوای توێكاری كرا بۆ ئەوەی جەستەی هەڵبدڕن و هۆكاری مردنەكەی بزانن، بەڵام ڕێگەمان نەدا".
"دڵمان ڕێگەی نەدا چەقۆ لە جەستەی بدرێت و لەشی تێك بدرێت" سیڤانە وادەڵێت.
لە كارەكانی پزیشكی توێكاریدا، هەوڵدەدرێت لەڕێی پشكنینی بەشە جیاوازەكانی جەستەوە، بگەن بە هۆكارەكانی مردن، لە چۆنیەتی پێكرانی، یان نەخۆشی یاخود هەر ماددەیەكی تری ژەهراوی لە جەستەیدا.
شاخەوان محەمەد، پزیشكی دادوەری لە گەرمیان بۆ پەرەگراف وتی "توێكاری بۆ ئەو كەسانە دەكرێت كە حاڵەتی مردنەكەیان نەزانراوە یان دەكوژرێن یاخود دەمرن بە هۆكاری نادیار، دوای ئەوەی ئەو شوێنەی بووە بەهۆی مردنی سەیر دەكرێت؛ هۆكارەكەی دەدۆزینەوە".
بەپێی ڕونكردنەوەكانی دكتۆر شاخەوان، توێكاری هەیە جەستەی كەسەكە لە چەناگەوە تاوەكو نوكی پێی دەبڕدرێت، هەیە بە شێوازی پیتی وای ئینگلیزییە و هەیە تەنیا ملی دەبڕدرێت یان سكی؛ بە گوێرەی جۆری مردنەكە پشكنین دەكەن.
"توێكاری هەیە چەندین سەعاتی پێدەچێت، هەرجارە و بەشێكی جەستەی هەڵدەدرێتەوە، تا بەش بە بەش سەیر بكرێت هۆكاری مردنەكەی بدۆزرێتەوە".
دكتۆر شاخەوان دەڵێت، ئەوان كێشەی كەمیی پزیشكیان هەیە و داوای چارەسەریش كراوە، بەڵام هێشتا ئەو كێشەیە وەك خۆی ماوەتەوە.
ئەنجامدانی پشكنین و توێكاری بۆ هەر تەرمێك، بە پێی ڕەزامەندی كەسوكاری دەبێت، دواتر بەشەكانی تەرمەكە بەڕێگەی پزیشكیی دەدورێنەوە تا ڕادەست بكرێتەوە و بەخاك بسپێردرێت.
بەرزان محەمەد، پزیشكی دادوەری لە سلێمانی بۆ پەرەگراف وتی "كێشەی كەمی پزیشكی توێكاریی مردوانمان هەیە، بە نوسراو داوامان لە وەزارەت كردووە بۆ چارەسەری ئەو كێشەیە، بەڵام داواكانمان بێوەڵام بوون".
كەمی پزیشكی توێكاری لە كاتێكدایە، بەوتەی دكتۆر بەرزان، "حاڵەتەكانی مردن زۆر بوون و بە دوو پزیشكەوە فریای ئەو هەموو ڕووداوانە ناكەوین".
بەپێی یاسا بەركارەكانی عێراق، زۆرینەی توێكارییەكان بۆ تەرمی مردوان و قوربانیان، لەسەر داوای دادگا و ناوەند ئەمنییەكان ئەنجامدەدرێن، دواتریش ئەنجامی توێكارییەكە لە ڕاپۆرتێكدا بۆ لایەنی داواكار بەرزدەكرێتەوە.
محەمەد قادر، وتەبێژی وەزارەتی تەندروستی حكومەتی هەرێمی كوردستان هۆكاری دانەمەزراندنی پزیشكی دادوەری دەگەڕێنێتەوە بۆ نەبونی بودجە، بۆ پەرەگراف وتی "لە سێ پارێزگای هەرێم كێشەی كەمی پزیشكی توێكاریمان هەیە".
دۆسیەی كەمی پزیشكی توێكاری، لەگەڵ وەزیری تەندروستیدا تاوتوێكراوە، وەك وتەبێژی وەزارەت باسیدەكات، چاوەڕێی ئەوە دەكەن لەلایەن وەزارەتی داراییەوە بودجەی خەرجبكرێت، تا بتوانن پێداویستی ئەو بەشە بە دامەزراندن پڕبكەنەوە.